Były dyplomy, gratulacje, wspólne zdjęcia i inspirujące rozmowy w kuluarach. 1 października w Medyni Głogowskiej odbyła się gala finałowa konkursu „Podkarpackie. Mistrzowskie zmiany”. To druga edycja wydarzenia promującego najciekawsze projekty sfinansowane z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020.
Uroczystość odbyła się w Ośrodku Garncarskim w Medyni Głogowskiej, który tego dnia został uroczyście otwarty po kilkumiesięcznej rewitalizacji, możliwej także dzięki unijnemu wsparciu. To jeden z wielu przykładów doskonałych pomysłów pozytywnych zmian w życiu mieszkańców naszego regionu. Podobne metamorfozy są również efektem realizacji projektów zgłoszonych do II edycji konkursu „Podkarpackie. Mistrzowskie zmiany”. A jest się czym chwalić, bowiem do 30 września br. Województwo Podkarpackie podpisało 3355 umów o dofinansowanie. Wkład UE wyniósł niemal 8,75 mld zł, co stanowi 89,49% dostępnej alokacji RPO WP.
Konkurs potwierdzający zmiany
Organizatorzy zaproponowali 5 kategorii konkursowych: „Inteligentny region”, „Zielony region”, „Kreatywny region”, „Przyjazny region” i „Bezpieczny region”. Kapituła Konkursu pod przewodnictwem Wioletty Rejman, dyrektor Departamentu Promocji, Turystyki i Współpracy Gospodarczej Urzędu Marszałkowskiego, spośród przesłanych zgłoszeń nominowała 25 projektów – po 5 w każdej kategorii. W lipcu i sierpniu odbyły się wizyty u nominowanych, pozwalające zebrać materiał fotoreporterski i przygotować raport. Na tej podstawie Kapituła wybrała ostatecznie 5 laureatów. Swojego „Mistrza zmian” wytypowali również internauci.
Podsumowując efekty projektów konkursowych, ale też inne inicjatywy wsparte dzięki funduszom unijnym, wicemarszałek Anna Huk stwierdziła, że województwo podkarpackie w wielu dziedzinach zmieniło swoje oblicze. Chodzi zarówno o infrastrukturę, jak i kwestie społeczne. Jej zdaniem jedną z najważniejszych zmian widać w życiu osób z niepełnosprawnościami, które w coraz większym stopniu mogą funkcjonować podobnie jak osoby zdrowe. – Wszystkie projekty nominowane do tytułu „Mistrza zmian” zasługują na uznanie. Każdy z nich poprawia jakość życia określonej grupy mieszkańców, oferuje nowe produkty lub usługi, a także promuje region i pokazuje jego możliwości – mówiła podczas gali wicemarszałek Huk.
Dla ludzi i dla regionu
Projekty proponujące rozwiązania przyjazne dla klimatu startowały w kategorii „Zielony region”. Wśród nominowanych znaleźli się m.in. właściciele Osady Podróżnika w Hoczwi w Bieszczadach, których połączyła pasja do podróży. Najpierw założyli Biuro Podróży Dzikie Bieszczady, ale spełnieniem marzeń była odpowiednia baza. Osada miała być nie tylko miejscem, gdzie będę przyjeżdżać rodziny czy grupy zorganizowane, ale przede wszystkim pasjonaci. Dlatego zbudowali dziesięć drewnianych domków, z których każdy jest ozdobiony pamiątkami z podróży z różnych stron świata. Powstał też duży budynek restauracyjny z miejscem, gdzie organizowane są warsztaty i festiwale turystyczne. – Nominacja była dla nas dużym wyróżnieniem. Konkurs był dla nas bardzo pozytywnym doświadczeniem, okazało się bowiem, że mimo zakończenia projektu wciąż możemy liczyć na pomoc i promocję. Mamy nadzieję, że osoby, które dzięki niemu dowiedzą się o nas, kiedyś tu trafią – mówi współwłaścicielka Urszula Wałachowska.
W kategorii „Przyjazny region” rywalizowały projekty zwalczające nierówności, ubóstwo i dyskryminację, oferujące przyjazne rozwiązania dla mieszkańców. Jak projekt „Zuzia – utworzenie w Strzyżowie i Boguchwale przedszkoli specjalnych ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb dzieci ze spektrum autyzmu”. Oba przedszkola mieszczą się w wynajmowanych lokalach, natomiast cała infrastruktura terapeutyczna i wyposażenie zostały kupione za fundusze unijne. Jak przyznała pomysłodawczyni, Justyna Masłyk, prezes grupy MPD Sp. z o.o. z Rzeszowa, bez środków europejskich trudno byłoby stworzyć placówki na założonym poziomie. – Specjalistyczne przedszkole ze względu na zatrudnienie większej liczby nauczycieli generuje koszty. W takich placówkach praktycznie na jedno dziecko przypada jeden pedagog – wyjaśnia Justyna Masłyk. I dodaje, że sytuacja poprawia się, gdy po zrealizowaniu projektu ośrodek może liczyć na finansowanie z Ministerstwa Edukacji. – Ze środków unijnych możemy stworzyć przedszkole, a potem z dotacji oświatowej pokrywamy bieżące funkcjonowanie. Dzięki temu coraz więcej dzieci autystycznych z Podkarpacia ma zapewnioną specjalistyczną opiekę – mówi właścicielka przedszkoli.
Kolejnym bardzo interesującym przedsięwzięciem w tej kategorii był projekt „Trening czyni mistrza”, zrealizowany przez Stowarzyszenie „Dobry Dom” z Woli Zarczyckiej. Maria Horoszko, kierownik projektu, uważa, że mieszkanie treningowe, pozwalające na usamodzielnianie się osób niepełnosprawnych, to strzał w dziesiątkę. Skorzystały z niego 52 osoby, które w tygodniowych turnusach raz w miesiącu przebywały w mieszkaniach w Nowej Sarzynie i Woli Zarczyckiej. Pieniądze z projektu pokryły koszty adaptacji budynków, kupno wyposażenia, zatrudnienie opiekunów oraz koszty pobytu podopiecznych przez 18 miesięcy. – Nasz projekt był bardzo bogaty, bo szefowie założyli, że mieszkańcom potrzebna będzie pomoc specjalistów, którzy wspierali opiekunów w procesie usamodzielniania się podopiecznych – wyjaśniała Maria Horoszko. Ci specjaliści to psycholog, prawnik, seksuolog, specjalista od uzależnień, dietetyk. – Panie chciały wiedzieć nie tylko, jak się odżywiać, jakich kosmetyków używać, ale też, jak się ubrać, a więc była np. wizażystka. Odbył się nawet pokaz, co przyniosło im ogromną radość – opowiadała podczas gali pani Maria. Jej zdaniem najważniejszy cel, czyli znaczna poprawa w radzeniu sobie w środowisku lokalnym, został osiągnięty. – To oczywiście zależy od stopnia niepełnosprawności. Ale nasi podopieczni radzą sobie w urzędzie, w sklepie, potrafią kupić nieprzeterminowany produkt. Co równie ważne, wciąż mają ze sobą kontakt, piszą do siebie maile, odwiedzają się, kontaktują poprzez media społecznościowe – dopowiada Horoszko. – Tak naprawdę projekt objął opieką 52 rodziny. Od jego zakończenia nie było dnia, żeby ktoś nie pytał, kiedy wrócą mieszkania treningowe. Obecnie te mieszkania użytkują dwie osoby, ale bardzo chcielibyśmy, żeby były w pełni wykorzystane. Problem polega na tym, że bez projektu osoby niepełnosprawne muszą opłacić sobie z renty opiekunów, a niewiele osób na to stać – dodaje Marek Piechuta, prezes Stowarzyszenia „Dobry Dom”. – Czekamy więc na ogłoszenie kolejnych konkursów, w których będziemy mogli aplikować – dopowiada pani Maria.
„Bezpieczny region” to z kolei kategoria dla projektów wzmacniających bezpieczeństwo, pomagających ratować zdrowie i życie mieszkańców. Dominowały w niej przedsięwzięcia związane z ochroną zdrowia. Jednym z nich było stworzenie Regionalnego Centrum Południowego Podkarpacia Kobieta i Dziecko, które powstało w Wojewódzkim Szpitalu Podkarpackim im. Jana Pawła II w Krośnie. Przebudowane i zmodernizowane zostały oddziały ginekologiczno-położniczy wraz z traktem porodowym oraz oddział noworodkowy z pododdziałem intensywnej terapii noworodków, a także dziecięcy. – To wszystko sprawiło, że zdecydowanie poprawiły się warunki pracy personelu. Przede wszystkim jednak zadowolone są nasze pacjentki. Oferujemy sale do porodów rodzinnych, a w przypadku komplikacji mamy nowoczesny sprzęt, inkubatory i specjalistyczną karetkę do transportu maluszków. Dla nas nominacja jest wyróżnieniem i docenieniem naszych starań – mówi dyrektor Piotr Czerwiński.
Inicjatywy związane z kulturą, edukacją i turystyką rywalizowały natomiast w kategorii „Kreatywny region”. Bardzo ciekawym miejscem jest Centrum Edukacji Kulturalnej urządzone w piwnicach jarosławskiego ratusza oraz odrestaurowanej Bramie Krakowskiej z XVI wieku. W podziemiach ratusza wydzielono kilka stref, gdzie za pomocą interaktywnych urządzeń i podczas warsztatów młodzież poznaje tajniki m.in. muzyki, malarstwa, rzeźby i architektury. W Bramie Krakowskiej dzięki urządzeniom multimedialnym mieszkańcy i turyści mogą wyruszyć na wirtualny spacer ulicami miasta oraz poznać biografie sławnych mieszkańców Jarosławia. Burmistrz Waldemar Paluch podkreśla, że nominacja projektu „Jarosław Magiczne Miasto” to ogromne wyróżnienie. – Centrum Edukacji Kulturalnej od inauguracji działalności, przez niespełna 2,5 roku, odwiedziło ok. 19 tys. osób. W trudnych chwilach związanych z epidemią nasze instruktorki publikowały filmiki, artykuły, np. cykl rodzinnych warsztatów plastycznych czy filmy edukacyjne z serii „Zapisani w jarosławskiej kulturze”. Wszystkie realizacje obejrzało w sieci ponad 47 tys. widzów – akcentuje burmistrz. – Centrum Edukacji Kulturalnej jest również współorganizatorem Jarosławskich Dni Sztuki, w ramach których odbyły się w przestrzeniach ratusza i Bramy Krakowskiej m.in. warsztaty ceramiczne, malowania na wodzie, tworzenia animacji filmowej, przedstawienie bajki malowanej piaskiem, spotkania z teatrem, koncerty, wykłady – dodaje Elżbieta Śliwińska-Dąbrowska, dyrektor Jarosławskiego Ośrodka Kultury i Sztuki, zarządzającego Centrum Edukacji Kulturalnej.
Warto dodać, że ta kategoria – zgodnie z nazwą – zgromadziła najbardziej intrygujące projekty, bo aż dwa z nich zyskały mistrzowski tytuł. Najwięcej głosów internautów zdobył bowiem pomysł zrealizowany w Radomyślu Wielkim. Tamtejsza szkoła wzbogaciła się m.in. o budynek obserwatorium astronomicznego wraz z wyposażeniem, stację pogodową, mobilne planetarium oraz wiele pomocy naukowych. Co za tym idzie, zyskała też inspiracje do kolejnych działań, a uczniowie – narzędzia, by realizować swoje pasje.
Barbara Kozłowska
Sprawdź, co w najnowszym wydaniu
Pobierz wersję PDFSzersza perspektywa
Przeczytaj, jak Fundusze Europejskie zmieniły oblicze ochrony środowiska w naszym regionie.
LIFE dla Podkarpacia
To ambitny projekt, który sprawi, że każda wydana złotówka przyniesie korzyści dla regionu.
Odporni na kryzys
Działania firmy „Kabanospol” to dobry przykład dla innych firm w regionie!
Pod parasolem gmin
Projekty dotyczące ochrony środowiska i klimatu stały się jednym z symboli naszego członkostwa w Unii Europejskiej.
Inwestycje w przyszłość
Unia Europejska wspiera działania, które wpisują się w koncepcję zrównoważonego rozwoju.
Jak przejść na model GOZ
Czy możemy żyć tak, by nie szkodzić własnemu domowi – naszej planecie?
Bezpieczeństwo i transformacja
Marszałek Władysław Ortyl wziął udział w posiedzeniu komisji COTER.
Wizytówka kultury leśnej i łowieckiej
Pałac w Julinie już niedługo będzie wizytówką naszego regionu.
Zielona transformacja miast
Na jakich zasadach można otrzymać pożyczkę wspierającą transformację miast.