Nowoczesne i bezpieczniejsze Jasło

Centrum Techniki, Kultury i Przedsiębiorczości, bezpieczna trasa rowerowa, ścieżki przyrodnicze i edukacyjne. Dzięki przemyślanej rewitalizacji Jasło zmieniło wygląd i oferuje mieszkańcom nowe możliwości rozwoju.  

– Przebudowa przestrzeni i nieużytkowanych obiektów jest w procesie rewitalizacji bardzo ważna, ale kluczowe jest stworzenie mieszkańcom nowych możliwości. Dlatego najistotniejszym efektem projektu będzie powstanie Centrum Techniki, Kultury i Przedsiębiorczości, noszącego nazwę GENERATOR – w skrócie GEN. To miejsce, gdzie mieszkańcy będą mogli rozwijać swoje pasje, zainteresowania, uczyć się i spotykać – mówi Małgorzata Adamska-Chmiel, zastępca burmistrza Jasła.

Budynek dawnej szkoły podstawowej zaadaptowany na potrzeby Centrum Techniki, Kultury i Przedsiębiorczości. Fot. Maciej Rałowski

Na potrzeby Centrum zaadaptowano budynek dawnej szkoły podstawowej o powierzchni prawie 2,5 tys. m². Ta najstarsza podstawówka w mieście stała pusta, ponieważ po reformie edukacji uczniowie zostali przeniesieni do budynku po dawnym gimnazjum, dysponującym salą sportową. Duch miejsca jednak zobowiązuje – była szkoła, będzie więc nadal edukacja. Chodzi jednak o nietypowe zajęcia realizowane w strefie podobnej w swym charakterze do nowoczesnego centrum nauki. Na dwóch piętrach w salach ekspozycyjnych są 62 interaktywne stanowiska, które mają ułatwiać poznawanie zagadnień związanych z fizyką, biologią i chemią. Jest tu m.in. model wieży wiertniczej, elektrowni wodnej czy reaktora jądrowego. W laboratoriach i pracowni wirtualnej rzeczywistości mają być prowadzone dodatkowe lekcje wypełnione doświadczeniami. – Pracownie będą stanowić idealną przestrzeń do nieformalnych, innowacyjnych metod nauczania i promowania nauki. Mają zainteresować dzieci i młodzież naukami przyrodniczymi, matematycznymi i informatycznymi, co przełoży się na lepsze wyniki egzaminów na poziomie podstawowym i maturalnym – wyjaśnia Małgorzata Adamska-Chmiel.

Sala „Miasta przyszłości” w Centrum Techniki, Kultury i Przedsiębiorczości. Fot. Maciej Rałowski

Strefa ekspozycyjna ma uzupełniać prowadzone w Jaśle działania edukacyjne, będąc równocześnie atrakcją turystyczną. – Nasze Centrum jest szyte na miarę, czyli dostosowane do potrzeb mieszkańców Jasła i powiatu jasielskiego. Budynek znajduje się w środku miasta, dlatego uczniowie kilku okolicznych szkół mają łatwy dostęp i będą mogli z niego korzystać samodzielnie lub wspólnie z nauczycielami – opowiada Małgorzata Adamska-Chmiel. Strefa edukacyjno-wystawiennicza nawiązuje do związanych z Jasłem postaci trzech wybitnych uczonych. To Ignacy Łukasiewicz, wynalazca lampy naftowej, specjalista od ropy naftowej i technologii jej przetwarzania, wykorzystania energii i inżynierii wydobywczej. Drugi jest Hugo Steinhaus, wybitny naukowiec oraz specjalista w dziedzinie matematyki i nauk przyrodniczych, których był popularyzatorem. Trzecim z wielkich jest biolog Rudolf Weigl, wynalazca pierwszej w świecie skutecznej szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu. 

Strefa coworkingowa  

Na parterze w jednym ze skrzydeł Centrum utworzono strefę coworkingową, czyli otwartą przestrzeń z 18 stanowiskami do pracy i salą konferencyjną z zapleczem kuchennym. Stworzono ją po to, by wspierać lokalną przedsiębiorczość i rozwijające się środowiska start-upowe. Będą z niej mogli korzystać przedsiębiorcy rozpoczynający przygodę z biznesem lub planujący uruchomienie własnej działalności. Strefa coworkingowa ma osobne wejście, dlatego może być czynna nawet wtedy, gdy reszta budynku jest zamknięta. Dużym atutem takiej lokalizacji jest znajdująca się piętro wyżej mediateka/technoteka. Użytkownicy będą mieli bezpłatny dostęp do kompleksowo wyposażonych stanowisk komputerowych z internetem. 

Sala „Świat w ruchu” – w żółtym kolorze różne urządzenia, od lewej strony: swobodny spadek, poduszkowiec, tarcie. Fot. Maciej Rałowski

Pracownia Aktywności Społecznych

W Centrum znalazło się również miejsce dla nieformalnych grup mieszkańców, stowarzyszeń, fundacji i organizacji pozarządowych. Będą mogli tu otrzymać różnorodne wsparcie merytoryczne (np. księgowe) lub specjalistyczne, w zależności od profilu oferowanych przez siebie usług. – Nazwałabym to miejsce sercem całego Centrum. Ta przestrzeń ma służyć do organizacji spotkań mieszkańców i osób działających w organizacjach pozarządowych – wyjaśnia Małgorzata Adamska-Chmiel. Samorządowi zależy na tym, by spotykali się tu ludzie w różnym wieku, z różnym doświadczeniem, pomysłami czy pasjami. – Mamy ofertę dla mieszkańców, od przedszkolaków do słuchaczy uniwersytetu III wieku. Chodzi nam o to, by mieszkańcy chcieli się spotykać, a nie tylko wejść, rozejrzeć się i wyjść – podsumowuje wiceburmistrz.

Samorząd nie tylko wyremontował, przebudował i wyposażył Centrum, ale też z tzw. miękkich projektów zyskał pieniądze na prowadzenie działalności – m.in. w ramach projektu „Jasło – moje miasto, mój dom” zyskał prawie 700 tys. zł na wsparcie organizacji pozarządowych. Centrum ma zostać otwarte we wrześniu br.

Ścieżką rowerową po wiedzę i zabawę 

Celem rewitalizacji jest nie tylko aktywizacja społeczeństwa i adaptacja starych obiektów do nowych funkcji. To także szeroko rozumiana poprawa bezpieczeństwa. – W ramach projektu zrealizowane zostały postulaty Straży Miejskiej i mieszkańców. O dwie nowe kamery uzupełniony został istniejący wcześniej monitoring – mówi Małgorzata Adamska-Chmiel. Miasto zainwestowało też w poprawę bezpieczeństwa rowerzystów, budując dla nich nowe odcinki ścieżki. – Trasa rowerowa została tak pomyślana, żeby połączyć główne miejsca rekreacji, czyli basen, boisko, Podkarpackie Centrum Sportów Walki – dodaje pani wiceburmistrz. Poprowadzono ją m.in. na ulicy Czackiego, przebudowanej w ramach rewitalizacji. To ważny odcinek, ponieważ znajdują się przy nim dwie szkoły, a wielu uczniów dojeżdża rowerami.

Przebudowana ulica Czackiego ze ścieżką rowerową. Fot. Maciej Rałowski

Następnie trasa prowadzi do parku miejskiego, w którym utworzono ścieżkę historyczną. Na siedmiu dwustronnych tablicach, ustawionych wzdłuż alejek parkowych, widnieją archiwalne fotografie pochodzące ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Jaśle. Ścieżka przedstawiająca w skrócie historię miasta zawiera oznakowanie dla osób z niepełnosprawnością. Kupiono również audioprzewodniki, które wykorzystywane będą podczas spacerów.

Historyczna ścieżka edukacyjna w parku miejskim. Fot. Maciej Rałowski

W parku miejskim wyremontowano zabytkową altanę „Glorietkę”, pochodzącą z końca XIX w. Dzięki renowacji odzyskała ona wygląd znany z archiwalnych zdjęć. Dalej trasa rowerowa prowadzi do Ogródka Jordanowskiego, także wzbogaconego o nowe atrakcje. Powstały tu trzy ścieżki edukacyjno-przyrodnicze. Poprowadzono je wzdłuż istniejących, utwardzonych alejek, a każda skierowana jest do innej wiekowo grupy odbiorców. Ich głównym zadaniem jest popularyzowanie wiedzy biologicznej. Przedstawiają gatunki, które próbują przetrwać w pobliżu człowieka, oraz te, które zrezygnowały z życia w naturalnych warunkach i na stałe towarzyszą osadom ludzkim. – Stanęły tu ciekawe urządzenia, takie jak tablice dźwiękowe. Wykonane zostały też tablice informacyjne o drzewach – mówi Małgorzata Adamska-Chmiel.

Zabytkowa altanka „Glorietka” w parku miejskim. Fot. Maciej Rałowski

Projekt obejmował także modernizację okolic Centrum, czyli Placu Żwirki i Wigury oraz sąsiednich ulic Bednarskiej i Czackiego. Dzięki temu rozbudowano parking, a nawierzchnia placu, przyległych ulic oraz dróg manewrowych pomiędzy miejscami postojowymi została przebudowana, obniżono też krawężnik. Nawierzchnię miejsc parkingowych wymieniono z asfaltowej na kostkę brukową.

Barbara Kozłowska

Rewitalizacja Miasta Jasła w ramach RPO WP
Beneficjent: Miasto Jasło
Działanie: 6.3 Rewitalizacja przestrzeni regionalnej
Wartość projektu: 17,4 mln zł
Dofinansowanie z UE: 9,4 mln zł