Dolina Rowerowa

Podkarpacka firma AG Motors kilka lat temu postawiła na produkcję kół i ram rowerowych, podejmując rywalizację z azjatyckimi eksporterami tych elementów. Biorąc pod uwagę obecne problemy z dostawami z Azji, była to trafiona decyzja. Pomogły w tym Fundusze Europejskie. 

Uruchomiona w 2019 r. w Podgrodziu pod Dębicą inwestycja przyczyniła się do przełomu w branży rowerowej w Polsce i Europie. Spółka AG Motors, która wcześniej próbowała sił w konstruowaniu samochodów elektrycznych oraz systemów hamulcowych, skupiła się ostatecznie na branży rowerowej. Wybudowała zrobotyzowaną fabrykę ram aluminiowych oraz obręczy do kół. Ponadto dysponuje Centrum Badawczo-Rozwojowym, w którym możliwe jest zaprojektowanie konstrukcji roweru, a także przetestowanie podstawowych podzespołów: ramy, widelca, kół, hamulców, układów napędowego i kierowniczego oraz całej konstrukcji. Ta inwestycja o wartości ok. 42 mln zł została dofinansowana z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój.

Skrócony cykl

– Jesteśmy pierwszą firmą w Polsce i drugą w Europie, która w całkowicie zautomatyzowany sposób produkuje na masową skalę ramy aluminiowe. Wcześniej tylko w Portugalii znajdowała się fabryka, która podjęła się takiego wyzwania. My byliśmy drudzy. No i niedawno uruchomiono produkcję w Bułgarii, lecz tam ramy spawane są ręcznie. W naszym zakładzie jest sześć zrobotyzowanych gniazd spawalniczych. Pracownicy jedynie układają elementy ramy na stole spawalniczym, a resztę pracy wykonuje zaprogramowany robot – mówi Wiesław Marek, prezes zarządu AG Motors.

Co pchnęło firmę do tej inwestycji? Wcześniej przez kilka lat Wiesław Marek pracował w branży rowerowej i zaobserwował, jak bardzo wydłużony jest proces zamawiania podzespołów do rowerów. Od zamówienia ramy w nowej konstrukcji do momentu dostawy mijało około połowy roku, a czasem nawet rok. – Wiedziałem, że można ten proces skrócić, przenosząc produkcję na własne podwórko. Nam zajmuje to teraz miesiąc, a uruchomienie produkcji nowej serii trwa zaledwie dzień. Ze względów logistycznych i finansowych produkujemy modele ram w długich seriach – dodaje prezes firmy.

Większa gwarancja jakości

AG Motors wytwarza od 350 tys. do 400 tys. ram rocznie. Biorąc pod uwagę, że w Polsce montuje się ok. 1,2 mln rowerów rocznie (szacunki Polskiego Stowarzyszenia Rowerowego z 2021 r.), jest to mniej więcej 30% zapotrzebowania. Głównym odbiorcą ram i kół produkowanych przez AG Motors jest zlokalizowany również w poddębickim Podgrodziu ROMET (polski producent jednośladów od 1948 r.). – Jest tu miejsce i potencjał na kolejne firmy z branży. Będziemy mogli mówić o Dolinie Rowerowej – śmieje się prezes Marek.

Ramy aluminiowe powstają z profili pochodzących z polskich hut, z czego wynika też większa gwarancja jednorodności partii i zgodności ze specyfikacją. Po spawaniu są hartowane w procesie obróbki cieplnej T6 (m.in. podgrzanie do 205 stopni Celsjusza). – Testom zmęczeniowym i udarowym poddajemy jedną na 700 wyprodukowanych ram – informują przedstawiciele firmy. Ramy są pokrywane powłoką antykorozyjną i lakierowane według wzoru przekazanego przez zamawiającego.

Własne konstrukcje i innowacje

Korzystając z funduszy dostępnych w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Podkarpackiego, firma zaprojektowała i wprowadziła na rynek autorską, oryginalną w skali międzynarodowej konstrukcję ramy rowerowej. Konkuruje ona z oferowanymi na rynku produktami za sprawą podwyższonych parametrów użytkowych. Efektem innego projektu, również dofinansowanego z RPO WP, jest koło oparte na nowatorskim profilu obręczy o nowych parametrach wytrzymałościowych przy zredukowanej masie oraz o nowatorskich funkcjonalnościach i właściwościach. – Tworząc duży zakład, chcieliśmy od początku dysponować swoimi prototypami – mówi prezes Wiesław Marek.

Własne CBR pozwala na projektowanie nowych elementów, testy i wprowadzanie udoskonaleń. – Możemy zaprojektować nowy rower i wykonać prototyp już na podstawie szkicu. Opracowujemy założenia konstrukcyjne oraz geometryczne. Tworzymy model 3D ramy. Zespół projektantów dobiera elementy wyposażenia roweru (m.in. przerzutki, amortyzatory, hamulce, koła). Mając wydruk ramy, możemy sprawdzić, jak działają w tej konstrukcji wszystkie podzespoły – opowiada Dawid Drop z Działu Projektowo-Produkcyjnego.

Zespół pracujący w Centrum Badawczo-Rozwojowym AG Motors to grupa złożona z fachowców od modelowania 3D, projektantów i inżynierów

Dysponując zapleczem badawczo-rozwojowym, firma wprowadza udoskonalenia w produkowanych elementach. Obręcze kół są tak skonstruowane, że można na nie zakładać opony o różnym profilu. Jednocześnie inżynierowie wyeliminowali możliwość odkształceń i naprężeń wewnętrznych w kole. Ramę zaś wzbogacono o nowatorski system tłumiący drgania dla tylnego koła, co – bez zwiększania ciężaru konstrukcji – znacząco poprawia komfort jazdy.

Szacuje się, że w 2021 r. liczba rowerów na świecie przekroczyła 1 mld i zrównała się z liczbą samochodów. Z raportu „European Bicycle Industry and Market Profile Report” przygotowanego przez CONEBI (Konfederacja Europejskiego Przemysłu Rowerowego) w 2021 r. wynika, że w całej UE i Wielkiej Brytanii (dane za 2020 r.) liczba sprzedanych rowerów tradycyjnych i elektrycznych wyniosła 22 mln sztuk i osiągnęła wartość 18,3 mld euro. Polacy kupują rocznie ponad dwa razy więcej rowerów niż nowych aut. Coraz większą popularność zyskują jednoślady z napędem elektrycznym. Jest to rosnący rynek, a zatem ogromna szansa dla polskich producentów i innowatorów. A na Podkarpaciu obok Doliny Lotniczej może rzeczywiście powstać prężna Dolina Rowerowa.

Jerzy Gontarz

AG MOTORS Sp. z o.o. zrealizowała dwa projekty dofinansowane z RPO WP 2014-2020:

Opracowanie i wytworzenie przez firmę AG MOTORS ram rowerowych o nowatorskiej konstrukcji z wykorzystaniem innowacyjnych technologii i materiałów
Działanie: 1.2 Badania przemysłowe, prace rozwojowe oraz ich wdrożenia
Wartość projektu: 1 874 353,92 zł
Dofinansowanie: 1 155 579,17 zł

Rozwój firmy AG MOTORS Sp. z o.o. poprzez zakup specjalistycznej infrastruktury technologicznej pozwalającej na wdrożenie wyników prac B+R oraz wprowadzenie na rynek innowacyjnego produktu
Poddziałanie: 1.4.1 Dotacje bezpośrednie
Wartość projektu: 1 900 497,60 zł
Dofinansowanie: 803 462,40 zł